Hasła: „ogranicz sól” czy „nie dosalaj” są znane prawie każdemu z nas. Nie każdy jednak wie, dlaczego to tak istotne, by zmniejszyć spożycie soli kuchennej (czyli chlorku sodu – NaCl). A jeśli już, to czy wystarczy, że przestaniemy dosypywać tę przyprawę do większości posiłków? Czy słodycze też mogą ją zawierać?

Jak ograniczyć sól w diecie? Czym zastąpić sól?

Większość z nas łączy nadmiar soli w diecie z nadciśnieniem i jest to jak najbardziej prawidłowe. Tak naprawdę, to sód zawarty w soli kuchennej (stanowi 40 % całej masy) odpowiada za wzrost ciśnienia krwi. Jedząc za dużo chlorku sodu narażamy się również na obrzęki, gdyż sód powoduje zatrzymywanie wody w organizmie. Może się więc okazać, że przechodząc na dietę niskosodową nasza masa ciała spadnie o 1-2 kg, chociaż kaloryczność posiłków pozostanie taka sama.

Niektóre badania wskazują też na powiązania nadmiernego spożycia soli z wzrostem ryzyka wystąpienia udaru czy raka żołądka.

Nadmierne spożycie soli

Norma dla zdrowego człowieka wynosi do 5 maksymalnie 6 g na dobę, co odpowiada płaskiej łyżeczce do herbaty. Prawda, że to niewiele? Zwłaszcza, że norma ta odnosi się nie tylko do dodanej przez nas soli, ale również tej zawartej już w pokarmach.

Nikogo więc nie zdziwi fakt, że przeciętny Polak przekracza tę wartość kilkakrotnie w ciągu jednego dnia. Ograniczenie soli w diecie jest właściwie wskazane dla każdego z nas, bez względu na wiek czy wartość ciśnienia tętniczego. To, że zmniejszymy ilość sodu w diecie, nie doprowadzi nas do niedoboru tego pierwiastka, ponieważ w większości dopiero wtedy będziemy mieścić się w zalecanej normie.

 Jak ograniczyć sól w diecie?

• unikajmy słonych mięs i wędlin, a także gotowych sosów, konserw, mieszanek przypraw (zwykle na pierwszym miejscu w ich składzie znajduje się właśnie NaCl),
• ograniczmy sery żółte, topione i pleśniowe,
• co oczywiste – wykluczmy słone przekąski: chipsy, paluszki, krakersy (mała paczka może pokrywać dzienne zapotrzebowanie na sód!)
• usuńmy z jadłospisu gotowe dania w słoikach, zupki instant, mrożone zapiekanki i pizze,
• uważajmy też na słodycze! – ciasteczka i herbatniki mogą być mocno dosalane, ale dodatek cukru sprawia, że nie jest to dla nas wyczuwalne.

Przede wszystkim – przestańmy dosalać dania na talerzu.

Wbrew pozorom, od soli można się odzwyczaić w ciągu kilku dni. Postarajmy się zamienić sól na zioła, które wzbogacą smak potraw, a nie są obciążające dla organizmu. Warto również pamiętać o warzywach i owocach bogatych w potas, który reguluje gospodarkę wodną naszego ciała i pozwala pozbyć się obrzęków, do których przyczynił się nadmiar sodu. Sięgnijmy zatem po banany, suszone owoce, ziemniaki czy pomidory.

Justyna Kowalska