To, że trzeba jeść owoce i warzywa, by być zdrowym, wie nawet dziecko. Czy każdy jednak dostrzeże podobieństwo w sałacie i kiwi? Z tym już trudniej, a tak naprawdę, mają ze sobą dość dużo wspólnego, ponieważ ich zielony kolor jest związany z zawartością tej samej substancji. Zatem, podział warzyw i owoców ze względu na barwę jest nie tylko pomysłem na grę, ale też istotną informacją dla wszystkich roślinożerców.

Czerwone a zielone warzywa. Czy barwa ma znaczenie?

Czerwone warzywa i owoce

Są one skarbnicą likopenu – czerwonego barwnika, należącego do jednego z najsilniejszych przeciwutleniaczy. Najwięcej znajdziemy go w pomidorach, szczególnie tych poddanych ogrzewaniu (np. w przecierach, sosach, w postaci ketchupu), ponieważ w trakcie przetwarzania zostaje on uwolniony z tkanek i wzrasta jego przyswajalność. Jeszcze lepiej, jeżeli likopen występuje w połączeniu z tłuszczem, w którym może się rozpuścić, np. oliwą z oliwek. Barwnik ten ma udowodnione działanie przeciwnowotworowe i przeciwmiażdżycowe.

Czerwone warzywa i owoce zawierają również antocyjany o działaniu przeciwstarzeniowym oraz potas.

Przykłady: pomidor, czerwona papryka, czerwona cebula, czerwona kapusta, rzodkiew, wiśnia, truskawka, żurawina, czerwony grejpfrut, arbuz, granat, jagody goji

Żółte i pomarańczowe warzywa i owoce

Co łączy dynię i morelę? Oczywiście żółto-pomarańczowe barwniki, czyli karotenoidy. Wśród nich, najbardziej powszechny, β-karoten, czyli prekursor witaminy A, należącej do antyoksydantów. Dzięki niemu nasza skóra jest gładka i wolniej się starzeje. Witamina A jest również niezbędna do prawidłowego widzenia, a jej niedobór powoduje problemy skórne.

Ta grupa warzyw i owoców jest także bogactwem witaminy C, która podnosi odporność organizmu i uszczelnia naczynia krwionośne.

Przykłady: marchew, dynia, cukinia, żółta papryka, kukurydza, morela, banan, mango, melon, ananas, brzoskwinia, cytrusy: cytryna, pomarańcza, mandarynka, żółty grejpfrut

Zielone warzywa i owoce

Tutaj znajdziemy wspólny mianownik wspomnianej we wstępie sałaty i kiwi – chlorofil, czyli zielony barwnik roślin. Chlorofil działa oczyszczająco na krew i wątrobę, odkwasza organizm i posiada właściwości przeciwnowotworowe. Zielone warzywa cechują się również najwyższą zawartością żelaza w świecie roślin, dlatego są polecane wegetarianom i weganom. Ponadto, są źródłem kwasu foliowego, luteiny (przeciwutleniacza szczególnie istotnego dla naszych oczu) oraz witamin: A, C, E i witaminy K odpowiadającej za prawidłową krzepliwość krwi.

 Warto też wiedzieć, że brukselka, kapusta i brokuły są sprzymierzeńcami w profilaktyce nowotworów dzięki obecności indolo-3- karbinolu.

Przykłady: sałata, szczypiorek, szpinak, brokuły, zielone szparagi, rzeżucha, natka pietruszki, jarmuż, seler naciowy, kapusta, brukselka, szczaw, cukinia, bób, zielona papryka, kiwi, winogrono, awokado

Niebieskie i fioletowe owoce i warzywa 

Owoce i warzywa o tej barwie zawierają najsilniejsze przeciwutleniacze odmładzające organizm, działające przeciwnowotworowo, poprawiające widzenie, stan naszej skóry i mające szereg innych zalet, które można by wymieniać w nieskończoność. Poza tym są bogactwem witaminy C oraz polifenoli.

Przykłady: bakłażan, śliwka, czerwone winogrono, aronia, jagody, borówka amerykańska, jeżyny, czarne porzeczki, żurawina, owoce czarnego bzu

WNIOSKI? Barwa owoców i warzyw jest podyktowana zawartością różnych substancji, a każda z nich powinna pojawić się w naszej codziennej diecie. Ideałem byłoby zjadanie codziennie owoców i warzyw każdej z czterech grup kolorów. Jedzmy kolorowo, a na pewno wyjdzie nam to na zdrowie!

Justyna Kowalska